[Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Historia oświetlenia polskich miast i realizowane inwestycje oświetleniowe

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez oskard » 22 sierpnia 2019, 16:48

qba napisał(a):Ciekawi mnie jak to z nimi było. Czy kwadratówki pojawiły się bezpośrednio po węgierskich łyżkach, czy jeszcze w międzyczasie były OUR 700 lub OUR 1000?

Tu jest dość ciekawa sprawa - jak wynika z wcześniejszych postów Amiśka, na Marszałkowskiej po rtęci założono serie krótkie, ale na kwiatach chyba rtęć była nieco dłużej. Coś mi świta, że Zawistak kiedyś mi pokazał teledysk z roku 1990, albo 1991 na którym widać OUR700 na tych kwiatach. Mi się wydaje, że po łyżkach węgierskich dali tam OUR-700, a po nich od razu starsze strady 400W. Tak w ogóle to te siedemsetki nie wiem czy z demontażu nie pochodziły - mam mapę z 1988, na której okładce jest fotka tego ronda jeszcze z madziarkami, ale fotę mogli dać sprzed kilku lat, nie musieli przecież do nowego wydania mapy robić nowego zdjęcia - ważne żeby treść była aktualna. W każdym razie jeśli ta fota na mapie jest rzeczywiście z przypisanego rocznika, to trochę późnawo, jak na ich montaż od nowości... Do kiedy 700-tki były produkowane?

MRP200 napisał(a):
OUKS340 napisał(a):Jest jeszcze jedna ciekawa rzecz na zdjęciu, które wstawił Amisiek na poprzedniej stronie. Na czwartym zdjęciu w lewym górnym rogu widać reklamę firmy ABB. Czyżby miała ona swoje przedstawicielstwo w Polsce już w 1982r :?:

Wg dostępnych informacji nazwa ABB powstała dopiero w 1988 r. z połączenia spółek ASEA i Brown Boveri. Historia obu spółek jest oczywiście znacznie starsza, bo zostały założone jeszcze w XIX w. A może wspomniana fotka nie jest z roku 1982 tylko trochę młodsza :?:

Jeśli chodzi o ABB, to ja swoje 3 grosze dorzucę, może na coś się to przyda - z tego co kojarzę, ten właśnie skrót widnieje na mapach od mniej więcej 2004 roku w rejonie Pożaryskiego-Żagańskiej na dawnych, przedwojennych zakładach Szpotańskiego. Na starszym atlasie, z roku 2000, w tym samym miejscu był jeszcze ZWAR. Gdzieś czytałem, że wówczas ZWAR przekształcił się w ABB (chyba właśnie przekształcił, nie został kupiony), a kilka lat temu wszystko się zwinęło i jak to u nas w Polsce - zamiast przemysłu mamy jakąś galerię handlową :roll:... Dobrze że kilka hal po Szpotańskim zachowali i odnowili, obawiam się jednak że przy okazji sporo historii zaorano - muszę sprawę zbadać.
Tak więc nie wiadomo, czy to ta sama firma, czy zbieżność skrótów, bo skoro powstało to z dawnego ZWAR-u dopiero po 2000, to nie bardzo pasuje... Chyba że jednak to kupili, nie przekształcili, a ktoś w artykule błędnie sformułował.

qba napisał(a):Trasa WZ po charakterystycznych oprawach żarowych pojawiły się nowe wysięgniki i łyżki, najpierw najstarsze z pierścieniami,za potem zmienione na nowsze. Po nich chyba kwadratówki i strady.

Ale jak się przyjrzeć, to na następnym słupie są nadal najstarsze - ta wymiana była chyba wyrywkowa, doraźna. Podobnie mogło być na Jagiellońskiej - tam są chyba wszystkie generacje łyżek, a stalowa tylko jedna, podczas gdy na zdjęciach z 1978 cała ulica miała stalowe.

amisiek napisał(a):Nie zdawałem sobie sprawy, że oprawy świetlówkowe były tak częste - tutaj ulica Woronicza w 1970r.

Były rejony, gdzie prawie nie występowały, ale były i takie, gdzie miały nadreprezentację. Przykładowo na Nowej Pradze większość ulic je miała. Oświetlały np. Środkową, Kowieńską, Stalową - na tej ostatniej zamieniono je później na łyżki; były też na Szwedzkiej i na zachodniej połówce Wileńskiej (od Konopackiej do Targowej, widać je w "Misiu"). Nie mam pewności, ale chyba na Konopackiej też były, od razu po ożetkach. Rtęć w łyżkach stalowych była za to na wsch. połówce Wileńskiej i na całej Inżynierskiej. Brak mi informacji co było na 11 Listopada, a na Ratuszowej sądząc po słupach i wysięgnikach też mogła być rtęć. Jednak większość stanowiły świetlówki. Ale już na sąsiedniej Starej Pradze i Szmulowiźnie było ich mniej - Białostocka (później zmienione na łyżki), Ząbkowska na kratowych słupach jeszcze po tramwajach (tu dotrwały prawie do 1990), a tak to tylko Brzeska i ks. Kłopotowskiego mi przychodzą na myśl - to był raczej rejon zdominowany przez rtęć. Podobnie było na Kamionku i bliższym Grochowie - kojarzy ktoś coś świetlówkowego poza głównymi arteriami jak Grochowska i Waszyngtona? Dalej to zdaje się, że Osowska i Daszowska, również Szaserów, ale od Wiatracznej na zachód ciężko coś przypomnieć. Tam to było zagłębie rtęci i do bardzo późna nawet żarówek...

amisiek napisał(a):A tutaj poprzednie wcielenia oświetlenia ulicy Świętokrzyskiej. Rok 1984, zdjęcie zrobił Jan Morek

Czyli madziarki na MDM-ach po grzybkach :). Kiedyś Moog linkował z NAC zdjęcie autorstwa Rutowskiej datowane na 1968, pokazujące montaż łyżek VBKM na MDM-ach wzdłuż Marszałkowskiej, ciekawe czy i Świętokrzyską za jednym razem zmienili. Na Królewskiej chyba dłużej zostawiono grzybki, do końca starego ustroju zdaje się. I chyba na Emilii Plater też były do końca, tak?

amisiek napisał(a):A tutaj Wybrzeże Gdańskie, 1938r.
Jeśli wierzyć kiepskim zdjęciom, świecą tu latarnie żarowe produkcji zakładów Marciniaka.

I to były te z wbudowanym sprzęgłem chyba nawet, na zdjęciach z bliska pamiętam że w tych duetach były oprawy ożetkopodobne, ale bardziej wydłużone i kanciaste na górze.
Jak pięknie prezentował się z daleka ten gmach na Celnej, jak pałac jakiś barokowy, a to przecież początek XX wieku był... Szkoda domiska, ładnie go wkomponowali w Starówkę i na prawdę porządnie zbudowali, ile pracy i materiału to wymagało. Ale wojny nie przetrwało...
Avatar użytkownika
oskard
 
Posty: 2550
Zdjęcia: 29
Dołączył(a): 16 stycznia 2009, 21:02
Lokalizacja: Warszawa (Praga Pn.)

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez qba » 22 sierpnia 2019, 17:23

Zdjęcie z fotopolski z ok 1985-86. Na pierwszym kwiecie kwadratówki, a dalej OUR. Na rondzie kwadratówki były na kwiatach już na pewno ok 1980 r. Ciekawi mnie, czy zaraz po węgierskich łyżkach, czy były tam też krótko OUR.
Obrazek
RACJONALNE OŚWIETLENIE MIESZKAŃ SPRZĘTEM OŚWIETLENIOWYM "POLAM"
- ułatwia prace wykonywane w domu
- nie powoduje olśnienia i zmęczenia wzroku
- stwarza nastrój i warunki miłego wypoczynku
Avatar użytkownika
qba
 
Posty: 8334
Zdjęcia: 1020
Dołączył(a): 10 czerwca 2007, 19:15
Lokalizacja: WLKP

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez amisiek » 25 sierpnia 2019, 13:45

Oprawy WZ zdemontowali na pewno przed 1969. Oto zdjęcie z tego roku i tam są już duety łyżek.
Obrazek
P. S. Sprawę ZWARu znam bardzo dobrze z pierwszej ręki, ale to nie ten wątek, by o niej pisać.
Lubię dobre światło.
Avatar użytkownika
amisiek
Site Admin
 
Posty: 8991
Zdjęcia: 1887
Dołączył(a): 12 stycznia 2010, 23:01

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez trojmiejski » 8 września 2019, 17:40

Avatar użytkownika
trojmiejski
 
Posty: 10940
Zdjęcia: 3344
Dołączył(a): 23 października 2011, 23:33

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez amisiek » 13 września 2019, 17:06

Rondo Waszyngtona 1963. Nie wiedziałem, że oprawy MDM były także tam
Obrazek
Lubię dobre światło.
Avatar użytkownika
amisiek
Site Admin
 
Posty: 8991
Zdjęcia: 1887
Dołączył(a): 12 stycznia 2010, 23:01

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez kubaxxx » 14 września 2019, 09:07

trojmiejski napisał(a):Świetlówkowiec na słupie w 1988:
http://phototrans.pl/14,992586,0,Konsta ... _1142.html


a nawet dwa ;)
Avatar użytkownika
kubaxxx
 
Posty: 719
Zdjęcia: 0
Dołączył(a): 26 kwietnia 2013, 10:20
Lokalizacja: Czechowice-Dz

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez oskard » 19 września 2019, 18:03

qba napisał(a):Zdjęcie z fotopolski z ok 1985-86. Na pierwszym kwiecie kwadratówki, a dalej OUR. Na rondzie kwadratówki były na kwiatach już na pewno ok 1980 r. Ciekawi mnie, czy zaraz po węgierskich łyżkach, czy były tam też krótko OUR.

To ciekawe - czyżby powieszono kwadratówki na wybranych masztach równocześnie z tymi seriami krótkimi na Marszałkowskiej?

amisiek napisał(a):Oprawy WZ zdemontowali na pewno przed 1969. Oto zdjęcie z tego roku i tam są już duety łyżek.

Ja nie wiem, czy i wcześniej się nie pojawiły - łyżki stalowe robiono zdaje się od 1965, a na tak ważnych arteriach wszelkie nowinki szybko się pojawiały, często od razu gdy weszły do produkcji.
Tak swoją drogą pytanie do specjalistów - czy te łyżki, nie są z zakładów A-20? http://fotki.lighting-gallery.pl/images ... 75840.jpeg Mam podejrzenia, bo raz że "brzuszek" mają ostrzej wytłoczony, a dwa, że pierścień bardzo ciemny, wydaje się być w podobnym kolorze jak dolna klapa. Czy był metalowy :?: Te metalowe pierścienie kolor miały podobno taki jak plastikowe, bo malowano je na biało. Ale jako że to fota z lat 70-tych, to może już zaliczyły w międzyczasie jakieś prewencyjne malowanie srebrzanką, albo jednak od nowości wcale nie były białe...

trojmiejski napisał(a):Świetlówkowiec na słupie w 1988

O :!: I ta fota jest świetnym uzupełnieniem mojego ostatniego posta, a dokładniej fragmentu o oświetleniu Nowej Pragi - tramwaj stoi wzdłuż Czynszowej, tak jak i OUSF nad nim. Ten zaś stojący w tle, za pantografem, stał na końcu Równej. Czyli mamy kolejne dwie potwierdzone lokalizacje świetlówek na Nowej Pradze - Czynszowa i Równa. I to jak długo dotrwały, aż do 1988 ! :o

amisiek napisał(a):Rondo Waszyngtona 1963. Nie wiedziałem, że oprawy MDM były także tam

No ale już pisaliśmy o tym niedawno przecież - to stara wiedza operacyjna już jest :). Tutaj fragment Twojego i mojego posta sprzed 4 stron:
amisiek napisał(a):Pisaliśmy o tym, że oprawy nazywane czasami "MdM" występowały w Warszawie w różnych miejscach. Oto pl. Grunwaldzki w 1964r.
http://fotki.lighting-gallery.pl/images ... 74480.jpeg
Tutaj ciekawa oprawa przy moście Gdańśkim, 1962, fot. Stanisław Kwieciński
http://fotki.lighting-gallery.pl/images ... 74481.jpeg

I moja odpowiedź:
oskard napisał(a):Grzybki MDM nie tylko na pl. Grunwaldzkim stały - oświetlały cały ciąg Marchlewskiego - Stołeczna, czyli dziś Jana Pawła II - ks. Popiełuszki. Na obydwu tych ulicach były zresztą do niedawna te gigantyczne słupy po nich, zaopatrzone już w oprawy sodowe. Kilka słupów ocalało na ks. Popiełuszki, chyba w rejonie skrzyżowania z Krasińskiego i wpisano je do rejestru. Były też MDM-y w miejscu o wiele bardziej zaskakującym - na rondzie Waszyngtona. I zastanawiam się - czy były odosobnioną wyspą, czy wieńczyły jakiś ciąg, jeśli tak, to jaki? Jedyne co mi do głowy przychodni, to al. Zieleniecka, ale brak mi fotografii dla potwierdzenia tej hipotezy.

A te oprawy przy moście Gdańskim to parkowa odmiana MDM-ów, określane jako "oprawy PKiN" - miały monopol w parku Świętokrzyskim, były wokół stadionu X-lecia, no i do dziś stoją na parkingu przy Ludnej, z włożonymi do środka OBp-kami. Szkoda, że nigdzie nie zachowała się taka z kloszem…

Były, tylko nie wiadomo czy odosobnione, czy wieńczyły coś większego, jakiś dłuższy ciąg. Na moście raczej ich nie było - na tych starych słupach wzdłuż barierek najpierw były pastorały specjalnie zaprojektowane dla mostu (nie te standardowe warszawskie)*, a tu przy stadionie, na alei J. Poniatowskiego stały typowe pastorały warszawskie, tylko oczywiście w tej wersji wyższej, dla arteryj. Widać je pod koniec któregoś odcinka przygód Marka Piegusa.
Wygląda na to, że o ile na Zielenieckiej też nie było grzybków, to rondo było ich odosobnioną wyspą.
Teraz tak mi się skojarzyło - czy nie było ich przypadkiem również na rondzie Starzyńskiego? Do niego też nie prowadziła żadna ulica nimi obstawiona, ale jak widać wyspowo też występowały, a na rondzie Starzyńskiego są do dziś 3 sztuki parkowej odmiany słupów MDM - PKiN. Tylko że teraz wiszą na nich OCP i OZPR, ale słupy są ewidentnie po parkowych grzybkach PKiN-ach. Kto wie - może i większe, uliczne wersje też tam były, bezpośrednio przy jezdniach… Jest w sumie też możliwe, że MDM-y były na moście Gdańskim, przed OUSF-ami, stąd i po lewej stronie Wisły (na pokazanym przez Ciebie zdjęciu które zacytowałem), i po prawej (na rondzie) byłoby uzasadnione pojawienie się ich parkowej odmiany. Wtedy byłby nieprzerwany ciąg, być może nawet prowadzący od ronda Babka, przez całą M. Buczka (dziś Słomińskiego), mostem do ronda. Ciekawa sprawa - wymaga zbadania i wyszukania zdjęć z tego miejsca, dla potwierdzenia lub zaprzeczenia spekulacyj.
Aha, przypomniało mi się coś jeszcze - te PKiN-y przy moście Gdańskim widać pod koniec pościgu w filmie "Gangsterzy i filantropi", który kiedyś Lumix linkował na forum. Jeden widać jak świecił nawet.

* były to dokładnie pastorały tego wzoru: viewtopic.php?f=38&t=565&start=170#p37681, zapewne dlatego też po demontażu były składowane tuż pod mostem, nie było tam więc zwałki pastorałów z różnych warszawskich ulic, a jedynie z tego konkretnego miejsca.
Ten wzór ocalał w formie kinkietów na rogatkach mostu, obecnie z nowymi oprawami na MH.
Avatar użytkownika
oskard
 
Posty: 2550
Zdjęcia: 29
Dołączył(a): 16 stycznia 2009, 21:02
Lokalizacja: Warszawa (Praga Pn.)

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez amisiek » 15 października 2019, 20:44

Teraz coś innego - oprawy świetlówkowe na pl.Politechniki były jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych. Na pewno były w 1986r.
Obrazek
Dwa lata później też było tam ciemno - zatem prawdopodobnie jeszcze trochę powisiały.
Lubię dobre światło.
Avatar użytkownika
amisiek
Site Admin
 
Posty: 8991
Zdjęcia: 1887
Dołączył(a): 12 stycznia 2010, 23:01

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez amisiek » 11 listopada 2019, 23:22

Oto unikalne zdjęcia, tak wyglądał pl. Zamkowy i ogólnie Starówka w trakcie odbudowy. Lata pięćdziesiąte.
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Obrazek
Zdjęcia: Marcin Kubera, skan Paweł Rosiak.
Lubię dobre światło.
Avatar użytkownika
amisiek
Site Admin
 
Posty: 8991
Zdjęcia: 1887
Dołączył(a): 12 stycznia 2010, 23:01

Re: [Warszawa] Historyczne oświetlenie publiczne

Postprzez amisiek » 14 listopada 2019, 18:59

Ulica Ząbkowska, lata siedemdziesiąte
Obrazek
Lubię dobre światło.
Avatar użytkownika
amisiek
Site Admin
 
Posty: 8991
Zdjęcia: 1887
Dołączył(a): 12 stycznia 2010, 23:01

Poprzednia stronaNastępna strona

Powrót do Miasta polskie

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 6 gości