Oświetlenie pojazdów kolejowych

[trojmiejski]

Oświetlenie autobusu szynowego SA109 w akcji:

[trojmiejski]

Newag SA138, oświetlenie awaryjne które w pierwszych SA137 i SA138 jest wykonane w technologii żarowej:




Oświetlenie świetlówkowe:


Widać zdechlaka:






Diodowe podświetlenie stopni:

[trojmiejski]

Archiwalne nagranie na którym przez krótką chwilę (1:31-1:35) widać oryginalne wnętrze wagonu Görlitz78 dla PKP z poprzecznie umieszczoną świetlówką w przedsionku wejściowym:

[trojmiejski]

Sprzęt nagłaśniający w klasycznym wagonie 111A:






Oświetlenie przedziału:


Jeden z przedziałów został przekonwertowany do przewozu rowerów:

[trojmiejski]

Rozruch oświetlenia w EN71-049, widok już przedstawiany, lecz ten film jest wyjątkowy pod względem bardzo dobrze nagranego dźwięku pracy dławików oraz samej przetwornicy oświetleniowej w momencie rozruchu i późniejszej stabilnej pracy oraz dźwięku pracującej w tle przetwornicy (film nagrany w członie środkowym):

[famabud]

Kurde, dość głośna ta przetwornica.

[trojmiejski]

Pisk jest od dławików, zauważyłem, że w różnych jednostkach dławiki mają różną głośność, niektóre są cichsze, niektóre głośniejsze. Kwestia produkcji i zużycia w miarę czasu, tak jak się zdarzają oprawy świetlówkowe 220V 50Hz, łyżki i inne klasyki z głośno brzęczącymi dławikami, gdy inne są ciche. Sama przetwornica to warkot w tle. Jest wiele jednostek z przetwornicą główną wymienioną na statyczną, lecz prawie wszystkie jednostki z klasycznym oświetleniem mają przetwornicę oświetleniową wirową, na całą Polskę były jedynie pojedyncze jednostki z przetwornicą oświetleniową statyczną, jest to biały kruk. Prędzej wymieniano oświetlenie w całości na nowe z indywidualnymi przetwornicami na 110V DC. SKM całość oświetlenia kazała wymieniać jedynie w głębokich modernach czyli asynchrony, choppery (które teraz przerobiono na asynchrony) i pojedyncze oporowe jak EN57-1107, EN71-051, 048, 046 (obecnie 046 skrócono do trójczłona EN57 z powrotem i przerobiono na asynchrona takiego jak pozostałe 20 sztuk z ostatniego dużego przetargu) w dawniejszych czasach kiedy asynchrony były abstrakcją i za głęboką modernę uznawano samą wymianę wnętrza bez zmiany czoła i napędu. W obecnych czasach SKM podchodzi do sprawy na dwa sposoby, albo moderna wszystkiego z oświetleniem, czołem i napędem, albo rewizje nie wprowadzające drastycznych zmian, lecz kilka istotnych usprawnień jak drzwi na ciepły guzik, przebudowa dużego przedziału dla podróżnych z większym bagażem (ten na czole zajmowany w całości jako przedział służbowy) w taki sposób, że zostaje rozdzielony na mały przedział służbowy i na zawsze dostępną przestrzeń wielofunkcyjną z wieszakami na rowery i mocowaniem wózka inwalidzkiego. W przebudowanej części jak wiele razy przedstawiałem jest nowe oświetlenie z przekształtnikami na 110V DC, gdy cała reszta oświetlenia jest klasyczna, zasilana z przetwornicy wirowej. Oba systemy startują jednocześnie. Początkowo myślałem, że są ścisłe zależności między rozruchem starego, a nowego systemu i o ile przy prawidłowym starcie klasyki to wszystko działa, tak w przypadku gdy załączone zostanie oświetlenie awaryjne w oświetleniu klasycznym, to raz widziałem, że świeciły świetlówkami (same w sobie nie mają żarówek oświetlenia awaryjnego) wszystkie 4 nowe oprawy w ex kanarówie, innym razem tylko 1 z 4, a za trzecim razem żadna z nowych. Do tego jak w klasycznym oświetleniu są obwody 1/3 i 2/3, to gdy świeci tylko obwód 1/3 (zasilanie przetwornicy oświetleniowej z baterii gdy przetwornica główna nie pracuje), to w nowym oświetleniu mimo niezależnego zasilania też świeci się tylko 1 z 4 opraw. Oczywiście wraz z zapaleniem obwodu 2/3 to zapalają się pozostałe 3 nowe oprawy i w drugą stronę.
SKM jednak postanowiła wyłamać się z tej zasady, że albo full moderna, albo lekkie usprawnienia. EN57-969 mająca dotychczas klasyczne oświetlenie (od dłuższego czasu częściowo uszkodzone, gdyż świetlówki w całej jednostce świeciły znacznie słabiej niż w innych, kilka świetlówek świecących słabo z powodu zużycia jest dopuszczalnych, lecz gdy tak jest w całej jednostce to coś jest nie tak) właśnie poszła do ZNTK Mińsk Mazowiecki na rewizję P4. Czoło, napęd zostają jak były, lecz postanowiono oświetlenie wymienić w całości. Żeby nie było wątpliwości to niektórzy przewoźnicy jak Koleje Mazowieckie często praktykowali wymianę w czasie rewizji całego oświetlenia w oporowcach, wspomniane KM zmodyfikowały tak wiele egzemplarzy. W SKM zaś dotychczas ostatnim oporowcem który miał wymienione całe oświetlenie to był EN71-048 i odbyło to się w ramach P5. Wymiana oświetlenia w 969 przy okazji P4 jest niuansem jak na SKM. Do tego w pytaniach i odpowiedziach do przetargu na P4 pojawiły się takie zapisy:

14. OPZ Zakres prac obsługi poziomu P4 na EZT serii EN 57 nr 969 pkt I 8. – Czy Zamawiający dopuszcza, aby oświetlenie awaryjne było zasilane z napięcia 110 V.


Odp. Zamawiający nie wyraża zgody na taką zmianę.

W klasycznych kiblach jedyne występujące napięcia to 3000V, 110V i 220V 500Hz. Jedynie asynchrony mają jeszcze 3x400V dla sprężarki, 230V 50Hz do gniazdek i 24V które zasila albo tylko niektóre systemy jak sterowanie drzwiami, albo w pewnych egzemplarzach całkowicie przejmuje rolę 110V które w takiej sytuacji nie jest w ogóle wytwarzane przez przetwornicę. Jak w szczegółach będzie wyglądało to nowe oświetlenie w EN57-969 to nie mam pojęcia. Jednostka dopiero co pojechał do ZNTK MM. Jak wróci już zrobiona pod koniec grudnia lub na początku stycznia to dopiero będzie można więcej na ten temat powiedzieć.

[MRP200]

Z tymi przetargami to niestety obecnie jest tak, że Zamawiający opracowanie całej dokumentacji przetargowej zleca zewnętrznym jednostkom. W efekcie często dochodzi do sytuacji, że opis Zamówienia nie ma pokrycia ze stanem rzeczywistym. Czasami odnosi się wrażenie, że osoba opracowująca dokumentację przetargową nigdy danego obiektu nie widziała. Przykład. Szalenie łatwo jest napisać, że należy uzupełnić tłuczeń w torze. Tyle, że podczas wizji lokalnej od razu było widać, że tor położony jest na pospółce. Zero tłucznia. Czyli zgodnie ze sztuką budowlaną należy wsypać 100% tłucznia. Na 50 km toru, to można nieźle się potem przejechać na cenie. Albo inny przykład. "W pomieszczeniu dyżurnego ruchu zabudować komputerowe urządzenia sterowania ruchem kolejowym". A budynek zabity dechami, nie wiadomo co jest w środku i w jakim on jest stanie. Przykłady można wymieniać w nieskończoność.

[trojmiejski]

Znalazłem w załączniku do umowy dokładny opis zmian:
http://www.skm.pkp.pl/uploads/tx_przeta ... a_969.docx
Okazuje się, że 24V nie wzięło się z przypadku, otóż zastosowanie tego napięcia wynika z tego, że oświetlenie zostanie przerobione na 100% LED. Będzie to pierwszy w Polsce* kibel z oświetleniem w pełni diodowym, dotychczas diody występowały jedynie w pojedynczych punktach w jednostkach z różnych modernizacji. Punkt 8 załącznika wyraźnie mówi o nowym oświetleniu:

8. Wymiana istniejących lamp jarzeniowych na lampy z elementami świetlnymi LED, zasilane z 24V (oświetlenie główne i awaryjne). Elementy LED mocowane na płycie głównej lampy (nie dopuszcza się zamontowania świetlówki z elementami LED). LED zabezpieczone przed kradzieżą i kurzem za pomocą hermetycznie szczelnej obudowy – szczegóły uzgodnić z Zamawiającym.

Do tego jest przedstawione za pomocą obrazów w jaki sposób mają być przebudowane części skrajne i zlikwidowany jeden z przedziałów ustępowych.

24V będzie wytwarzane przez nową statyczną przetwornicę główną PSM26NS firmy Medcom, po wklepaniu tego oznaczenia w Google pokazuje się link do DTR jednostek 14WE mających zainstalowane takie przetwornice, ta przetwornica została opisana w następujący sposób (linki do opisów na stronie producenta są martwe):
http://skm.bip.um.warszawa.pl/nr/rdonly ... 00919/dtr..

Przetwornica statyczna ma cztery wyjścia napięciowe do wykorzystania w instalacji niskiego i średniego napięcia jednostki:
•3 x 400 V 50 Hz AC – praca tylko przy obecności napięcia trakcyjnego,
•110 V DC – zastępujące wyjście istniejące z przetwornicy maszynowej wirującej współpracujące z wagonową baterią akumulatorową, nadzorujące elektronicznie ładowanie baterii akumulatorowych,- napięcie 110 V – DC jest napięciem pokładowym podstawowym dla jednostki 14WE,
•24 V DC – napięcie dostępne również przy braku napięcia trakcyjnego przy buforowym zasilaniu bateryjnym.

*Słoweńcy z pełną ledyzacją kibla byli szybsi: http://www.sz-vit.si/revision-of-pafawag-emu

[trojmiejski]

O ile 969 będzie pierwszą EN57 w Polsce z oświetleniem w pełni diodowym, to w zaawansowanych modernizacjach diody się już pojawiały w określonych zastosowaniach w oświetleniu wewnętrznym nawet jeśli główne oświetlenie było świetlówkowe. Przykłady zastosowania to:
-oświetlenie kabiny
-oświetlenie WC
-oświetlenie korytarza koło WC

EN57-1718 czyli rodzynek z TS Opole zawiera diody przynajmniej w WC i obok WC (nie wiem czy także w kabinie, nie byłem w niej):














-oświetlenie przejść międzywagonowych
-oświetlenie wejść (w tym czasem dodatkowo osobne podświetlenie stopni wejściowych)

Te dwa dodatkowe punkty dotyczą m.in. EN57AL UMWP (o dziwo w WC jest świetlówka):
















Tygrys Przewozów Regionalnych:








Tygrysy mają jeszcze diody na krańcach członów:




-stylowe oświetlenie wiatrołapów

EN57AKM-3003, 3004, 3005 mają układ klimatyzacji (są to pierwsze EN57 z klimatyzacją przestrzeni pasażerskiej) rozwiązany w taki sposób, że wlot powietrza klimatyzatora przerywa linię świetlną i w tym miejscu oświetlenie jest uzupełnione diodami, widać to na tym filmie w 4:47-4:48: