Mechaniczne zegary sterujące

[cieszyn]

Zegar Metron Z703, który pokazał Doc, przypomina mi mój dawny zegar sterujący dwutaryfówką scalony z licznikiem energii elektrycznej. Nie wiem, czy dziś się jeszcze to stosuje? Niestety zdjęć nie mam



Zasada jest prosta: w ustalone godziny licznik liczy kWh wg normalnej taryfy, ale w inne ustalone godziny (np. między 22:00 a 6:00 liczy dużo tańszą taryfę zużycia prądu) Elektromagnes przełączał po prostu inne kółka zębate na licznik (zmiana prędkości - gdzieś miałem nawet te zębatki z rozebranego licznika)
Stosowaliśmy to do ogrzewania prądem mieszkania - miałem taki piec, wielkości małej lodówki, w środku były w grzałki po ok. 1,5 kW każda, otoczone były cegłami szamotowymi. Piec się rozgrzewał na "tanim" prądzie i także juz grzał, a gdy licznik wyłączał trańszą taryfę na normalną, w tym piecu, od dołu, włączał się taki mały wentylator, który jeszcze przez parę godzin wydmuchiwał na mieszkanie gorąco zgromadzone w owych cegłach szamotowych. Sprytnie, nie?



Ale dziś się chyba już takich wynalazków nie stosuje ?

Ta 2-ga, tańsza taryfa działała także krótko po południu, więc wtedy się właczało pralkę albo prasowanie

Te zegary były bardzo awaryjne, myliły czas, więc zanim by przyszedł ktoś z elektrowni żeby skorygować czas, tośmy sami czasem go przestawiali (plomba tam była założona przez fachowców na skrzynkę, w której był licznik, na tzw. "słowo honoru")

[DocBrown]

Na pewno był to także Metron, ale inny model, możliwe, że starszy.
Mój Metron po dokładnym wyczyszczeniu działa bez problemowo, trzyma czas co do minuty, do sterowania taryfami na tarczy powinny być 4 koniki, do odpalania niskiej taryfy na bodajże 2h w dzień a potem od 22 do 6. Taki zegar posiada 3 styki, na jeden wpina się L, na drugi N, a trzeci to wyjście L do sterowania stycznika albo licznika dwutaryfowego, po podaniu L na styk w liczniku odpowiadający za zmianę taryf uruchamiała się taryfa niska, a po zaniku L taryfa wysoka.
Wklejam foty innych, starszych zegarów sterujących Metron:

ZB-02





Z-701





Z-702





Czy ten Twój to był któryś z tych ?
Musiałeś mieć wadliwy egzemplarz, albo po prostu źle wyregulowany, bo one mają w środku obudowy dźwignie od regulacji prędkości chodu, mi udało się wyregulować tego Z-703 tak, że działa bez problemu i dobrze pokazuje aktualny czas.
Niestety dziś stosuje sie zegary elektroniczne, albo liczniki z wbudowanymi zegarami
A elektronika wcale nie jest tak niezawodna, po ostatniej burzy u mnie w domu padły 2 elektroniczne zegary sterujące, a Metron na pewno by przeżył

[cieszyn]

Miałem któryś z tych pierwszych (w latach 70) i któryś z tych 2 ostatnich

PS - jak uderzy piorun, to może i ten Metron uszkodzić

[DocBrown]

Akurat w opisanym przeze mnie przypadku Metron najpewniej by przetrwał, bo nic innego nie padło. Ciekawe jest to, że Metrony potrzebują zasilania tylko do nakręcania sprężyny mechanizmu zegarowego, po jego nakręceniu wyłącznik krańcowy odcina zasilanie silnika i dalej taki zegar działa jakiś czas bez prądu. Mój wytrzymuje tak kilka dni, pewno te starsze modele chodziły krócej.

[cieszyn]

No dobra, a jak taki zegar pójdzie na spręzynie i ona się "skończy" ? Czy gdy wtedy jak wróci zasilanie, to sprężyna się znów sama naciągnie?

[DocBrown]

Podczas gdy napięcie w sieci zasilającej jest normalnie, to po rozkręceniu się sprężyny do takiego stopnia, że zegar jeszcze działa prawidłowo, ale już za długo nie podziała krańcówka uruchamia silnik i sprężyna nakręca się na nowo, wtedy zegar pracuje dalej już bez pobierania energi elektrycznej. Jeśli taki zegar zostawimy bez zasilania na tak długi czas, że sprężyna ulegnie całkowitemu rozkręceniu i zegar stanie, to po podłączeniu do zasilania silnik nakręci ją od nowa i zegar ruszy, jednak potrzebne będzie jego ponowne ustawienie.

[cieszyn]

Tak też przypuszczałem. Jak widać, kiedyś było w tej mechanice troszku inteligencji jednak

[DocBrown]

Te zegary mimo że mechaniczne to jednak miały podtrzymanie, a to dlatego, że często sterowały zmienianiem taryf, więc były zaplombowane aby uniemożliwić nadużycia taryfowe.
Co ciekawe zaprezentowany na początku tematu mechaniczny FAEL PA330 nie ma żadnego podtrzymania.

[swietlik]

Miałem taki model, sterował on podajnikiem jedzenia do akwarium z rybkami Niestety wylądował na śmietniku po tym jak pękła sprężyna...

[DocBrown]

No to miałeś prawdziwego zabytka. Szkoda że go wywaliłeś, myśle że dobry zegarmistrz dałby sobie z nim radę.